Rozdział I – Organizacja lotów

1. Loty gołębi pocztowych dla członków zrzeszonych w PZHGP planują i organizują :
a. Zarząd Główny – Regiony
- loty ogólnopolskie,
- loty międzynarodowe,
b. Zarządy Okręgów
- loty okręgowe,
c. Zarządy Rejonów Lotowych
- loty rejonowe,
b d. Zarządy Oddziałów
- loty ćwiczebne,
- loty oddziałowe,
c . Zarządy Sekcji
- loty ćwiczebne za zgodą macierzystego oddziału.

2. Rok kalendarzowy dzieli się na dwa sezony lotowe :
a. sezon lotów gołębi dorosłych,
b. sezon lotów gołębi młodych tj. gołębi w roku urodzenia,
c. Zarząd Oddziału może umożliwić hodowcom wkładanie gołębi dorosłych na loty gołębi młodych, gołębie te nie zwiększają puli gołębi uczestniczących w locie oraz nie biorą udziału w zdobywaniu konkursów.
d. Między lotami konkursowymi gołębi dorosłych a rozpoczynającymi się lotami gołębi młodych organizator lotu planuje obowiązkowo 14 dniową przerwę.

3. Zarządy oddziałów i okręgów zobowiązane są do współdziałania przy organizacji lotów organizowanych przez jednostki nadrzędne poprzez:
a. ustalenie harmonogramu załadunku gołębi do kabin,
b. ustalenie trasy i czasu załadunku kabin,
c. przygotowanie odpowiedniej ilości i jakości kabin,
d. wyposażenie kabin w karmę i wodę co najmniej na dwie doby, pojemnik na wodę
i karmę, przybory do karmienia i pojenia gołębi, sprzęt do obsługi kabin itd.,
e. typowanie kandydatów na konwojentów,
f. organizowanie odpowiednich ilości punktów wkładań, nastawiania i otwierania zegarów.

4. Konwojentów na loty ustalają zarządy jednostek organizujących dany lot.

5. W celu właściwej koordynacji planowania lotów ustala się:
a. Zarząd Główny w terminie do 30 listopada każdego roku przedstawi zarządom okręgów planowane loty ogólnopolskie i międzynarodowe,
b. Zarządy Okręgów w terminie do 31 grudnia każdego roku przedstawią zarządom oddziałów i rejonom lotowym planowane loty okręgowe,
c. Zarządy Rejonów lotowych w terminie do 31 stycznia każdego roku przedstawią zarządom oddziałów planowane loty rejonów,
d. Zarządy Oddziałów w terminie do końca lutego każdego roku ustalą kompletny plan lotów Oddziału z uwzględnieniem lotów rejonowych, okręgowych, ogólnopolskich
i przedstawią do wiadomości wszystkim członkom oddziału,
e. loty ćwiczebne mogą być planowane i organizowane w zależności od potrzeb i warunków atmosferycznych.

6. Jednostki organizacyjne niższych szczebli zobowiązane są brać udział w lotach organizowanych przez jednostki nadrzędne.
7. Plany lotów oddziały składają w terminie do 15 kwietnia każdego roku do :
a. Zarządu Okręgu,
b. Zarządu Głównego poprzez zarząd Okręgu do 30 kwietnia.

8. Punkty Wkładań i Odbioru Zegarów :
a. Punkty wkładania gołębi na loty konkursowe w Oddziale ustala Zarząd Oddziału przy zachowaniu poniższych zasad:
 w oddziałach dopuszcza się utworzenie dodatkowych punktów wkładania gołębi na terytorium swojej działalności lub za zgodą sąsiedniego Oddziału na jego terytorium pod warunkiem, że na danym punkcie będzie wkładało i nastawiało zegary minimum 10 hodowców i 100 sztuk gołębi. Tandemy liczy się jako jeden hodowca,
 jeżeli na punkcie wkładania na danym locie nie będzie spełniony wymóg 10 hodowców, 10 zegarów i 100 gołębi , to lot ten zalicza się, a punkt wkładań zostaje automatycznie zlikwidowany do końca danego sezonu lotowego.

9. Oddziałowe Komisje Lotowe (OKL)
a. Oddziałową Komisję Lotową powołuje się na zebraniach przedlotowych Oddziału na sezon lotowy gołębi dorosłych i młodych,
b. W skład OKL z urzędu wchodzi Wiceprezes ds. Lotowych, który przewodniczy pracom Komisji. W razie nieobecności Wiceprezesa ds. organizacji lotów na danych locie jego funkcję przejmuje jeden z członków Komisji wytypowany przez Prezesa Oddziału,
c. W skład OKL powołuje się minimum 3 osoby. W zależności od liczebności Oddziału
i ilości Punktów Wkładań – liczba członków może być większa.,
d. Każdy Punkt Wkładań musi posiadać przynajmniej 1 członka w OKL
e. Oddziałowa Komisja Lotowa rozstrzyga wszelkie sporne sprawy związane z wkładaniem gołębi na lot, a jej decyzje podjęte wspólnie z Zarządem Oddziału są ostateczne – chyba, że naruszają postanowienia Statutu PZHGP i niniejszego regulaminu,
f. Dla sprawnego przeprowadzenia czynności związanych z wkładaniem gołębi na loty konkursowe zebranie przedlotowe Oddziału/ Sekcji/ punktu wkładań powołuje Komisje Lotową.
g. Przewodniczącego Komisji Lotowej na Punkcje Wkładań powołuje na wniosek Sekcji Zarząd Oddziału.
h. Zarząd Oddziału zobowiązany jest dostarczyć Przewodniczącemu OKL oraz Przewodniczącym Punktów Wkładań:
- pieczątki z napisem :
„ Oddziałowa Komisja Lotowa
Oddział / Sekcja/ .....................
Punkt Wkładań …...............”- jeśli w Oddziale/ Sekcji/ jest więcej niż 1 Punkt Wkładań, numer tego punktu,
- plombownicę wraz z wkrętami ustalonych znaków,
- skrzynkę na przechowywanie list startowo – zegarowych przystosowaną do dokładnego zamykania i plombowania.

10. Oddziałowe Komisje Zegarowe (OKZ)
a. Oddziałową Komisję Zegarową i jej Przewodniczącego powołuje się na zebraniach przedlotowych Oddziału na sezon lotowy gołębi dorosłych i młodych,
b. W skład OKZ powołuje się minimum 3 osoby. W zależności od liczebności Oddziału,
i ilości Punktów Wkładań - liczba członków może być większa, tak by praca Komisji przebiegała bez zakłóceń. Każdy Punkt Wkładań musi posiadać przynajmniej 1 członka
w OKZ,
c. W razie nieobecności Przewodniczącego OKZ na danych locie jego funkcję przejmuje jeden z członków Komisji wytypowany przez Prezesa Oddziału,
d. OKZ rozstrzyga wszelkie sporne sprawy związane z zamykaniem, otwieraniem
i opisywaniem zegarów, a jej decyzje podjęte wspólnie z Zarządem Oddziału są ostateczne – chyba, że naruszają postanowienia Statutu PZHGP lub niniejszego regulaminu,
e. Dla usprawnienia czynności związanych z obsługą zegarów i urządzeń ESK w celu przeprowadzenia lotów konkursowych zebranie przedlotowe Oddziału/ Sekcji/ powołuje Komisję Zegarową punktu wkładań,
f. Przewodniczącego Komisji Zegarowej, na punkcje wkładań na wniosek Sekcji, powołuje Zarząd Oddziału.
g. Wszystkich czynności zamykania i otwierania zegarów dokonują Komisje Zegarowe,
h. Zarząd Oddziału zobowiązany jest dostarczyć Przewodniczącemu OKZ oraz Przewodniczącym Komisji Zegarowych Punktów pieczątkę o rozmiarach umożliwiających opieczętowanie taśmy zegarowej każdego zegara z napisem:
„Oddziałowa Komisja Zegarowa „
Oddział / Sekcja/ ............................
Komisja Zegarowa Nr .......”- jeśli w Oddziale/ Sekcji jest więcej niż 1 punkt wkładań, numer tego punktu,
i. Wszystkie sporne sprawy wynikłe przy nastawieniu i odbiorze zegarów rozstrzyga Komisja Zegarowa, a jej decyzje podjęte wspólnie z Zarządem Oddziału są ostateczne pod warunkiem, że nie naruszają zasad niniejszego regulaminu.

11. Zarząd Oddziału zaopatruje się w obrączki kontrolne u wytwórcy, który posiada licencję Zarządu Głównego PZHGP.

12. Zarząd Oddziału prowadzi rejestr obrączek kontrolnych, w którym musi być określony kolor i seria obrączki. Rejestr musi być przechowywany przez okres minimum 5 lat
i w tym czasie nie mogą się powtórzyć kolory i serie obrączek kontrolnych.

13. Zarząd Oddziału obowiązkowo sprawdza bieżącą numerację obrączek kontrolnych i ewentualnie podwójne numery komisyjnie likwiduje.

14. Zobowiązuje się Zarządy Oddziałów do używania jednego typu koloru i jednej serii obrączek kontrolnych do obrączkowania gołębi wszystkim hodowcom w jednym locie.
Przydzielenie obrączek kontrolnych na Punkcie Wkładań dla indywidualnych hodowców winno być zorganizowane tak aby nie było możliwości powtórzenia się tych samych obrączek (numer) w kolejnym locie.

15. Powtarzanie się numerów obrączek kontrolnych na liście wkładań u tego samego gołębia w następnym kolejnym locie powoduje nie uznanie zdobytego konkursu.


Rozdział II – Uczestnictwo w lotach i obowiązki członków

1. Wszyscy członkowie zwyczajni zrzeszeni w PZHGP mają prawo do uczestniczenia w lotach organizowanych przez jednostki organizacyjne Związku. w danym sezonie lotowym

2. Hodowca chcący brać udział w lotach musi podporządkować się następującym zasadom :
a. lotować gołębiami tylko z gołębników położonych na jednej parceli,
b. zdobywać konkursy i nagrody tylko gołębiami własnymi przyswojonymi do własnego gołębnika, powracającymi z lotu na jego własny gołębnik,
c. zdobywać konkursy i nagrody gołębiami z polskimi lub zagranicznymi obrączkami rodowymi, na które posiada oryginalne karty własności, bądź zastępcze wydane przez Zarząd Główny PZHGP,
d. zdobywać konkursy i nagrody tylko gołębiami, które zaobrączkowane są obrączką rodową o przepisowym rozmiarze, nie uszkodzoną, odpowiadającą wzorcowi przyjętemu przez Zarząd Główny PZHGP i wydane przez Zarząd Główny, Jak również zatwierdzonymi i obowiązującymi w FCI.
e. umożliwić kontrolę przylotu gołębi oraz zegarów w każdym czasie, w trakcie trwania sezonu lotowego wydelegowanej Komisji przez Zarząd Główny, Zarządy Okręgów lub Zarządy Oddziałów,
f. w terminach ustalonych przez Zarząd Oddziału złoży aktualny spis gołębi, który na dany sezon lotowy nie może ulec zmianie,
g. przedłoży do kontroli karty własności gołębi, karty zastępcze (duplikaty) lub upoważnienia wraz ze spisem gołębi. Gołębie co do których hodowca nie posiada ww dokumentów nie mają prawa uczestnictwa w lotach,
h. opłaci w terminie ustalone przez organizatorów lotów koszty związane z transportem gołębi oraz pozostałe opłaty związane z organizacją lotów i współzawodnictwem lotowym wynikające z podjętych przed każdym sezonem lotowym uchwał.

3. Hodowca może brać udział w lotach organizowanych przez inne jednostki organizacyjne Polskiego Związku Hodowców Gołębi Pocztowych oprócz macierzystego Oddziału, za zgodą i na warunkach określonych przez te jednostki .

4. Tandem tworzą dwaj lub więcej hodowców, którzy hodują gołębie w gołębniku względnie gołębnikach położonych na jednej parceli lub jednej działce w kompleksie ogródków działkowych. Warunkiem funkcjonowania tandemu jest przynależność wszystkich jego członków do PZHGP, indywidualne opłacanie przez nich składek członkowskich oraz sporządzenie jednego spisu gołębi jego opłaceniu – jedną składką lotową.
Nagrody i dyplomy otrzymuje tandem, a nie wszyscy jego członkowie.

5. Obowiązuje zakaz wypuszczania gołębi w czasie nie uczestniczących w locie do czasu otwarcia zegarów w danej Sekcji lub Oddziale.

6. Hodowcy biorący udział w lotach podporządkowują się Statutowi PZHGP, niniejszemu regulaminowi oraz pozostałym przepisom PZHGP, a tym samym :
a. podporządkowują się jurysdykcji Komisji Dyscyplinarnych PZHGP,
b. rezygnują z dochodzenia ewentualnych roszczeń na drodze Sądów Powszechnych.

7. Hodowcy działający niezgodnie z przepisami niniejszego Regulaminu są :
a. pozbawieni zdobytych konkursów i nagród na mocy decyzji Zarządów Oddziałów na wniosek Komisji Lotowych lub Komisji Zegarowych. W przypadku lotów organizowanych przez jednostki wyższego szczebla – Zarządy tych jednostek.
b. Zarządy jednostek organizujących dany lot wnoszą pozew oskarżenia do właściwej Komisji Dyscyplinarnej Związku w celu wyciągnięcia sankcji dyscyplinarnych w stosunku do ww. hodowców.


Rozdział III – Kabiny transportowe, transport gołębi, miejsce wypuszczenia, konwojenci

1. Transport gołębi odbywa się specjalnymi kabinami.

2. Rozmiary klatek winne być tak konstruowane, aby każdy gołąb miał możliwy dostęp do rynienki na wodę i karmidła oraz swobodny i bezpieczny wylot w czasie wypuszczenia gołębi.
3. Wysokość klatki w kabinach nie może być mniejsza niż 24 cm.

4. Dna klatek muszą być szczelne, przed lotem wyścielone papierem falistym lub na rusztach, po każdym locie czyszczone i dezynfekowane.

5. Kabiny muszą być wyposażone w rynienki do pojenia gołębi oraz pojemniki na karmę.

6. Klatki transportowe po załadowaniu gołębi muszą być zabezpieczone w ten sposób, aby wyjście gołębia, względnie jego wyciągnięcie z klatki było niemożliwe bez naruszenia zabezpieczenia.

7. Mechanizm do otwierania kabiny na czas trwania transportu musi być zabezpieczony.

8. Powierzchnia podłogi przypadającej na jednego gołębia obowiązuje przy lotach do 400 km - 300 cm2 a przy lotach powyżej 400 kilometrów - 340 cm2.
Za przestrzeganie wyżej opisanych zasad odpowiedzialny jest organizator lotu.
W przypadku stwierdzenia rażących przekroczeń dopuszczalnego limitu gołębi w klatkach transportowych jednostka nadrzędna związku ma obowiązek skierowania do właściwej Komisji Dyscyplinarnej pozew oskarżenia – przeciwko Prezesowi i Wiceprezesowi do spraw Lotowych jednostki organizującej lot.

9. Kabina musi wyglądać estetycznie, winna być zaopatrzona w napis :
„PZHGP – nazwa oddziału”. Dopuszcza się stosowanie reklam na kabinach na ogólnie przyjętych zasadach.

10. Zarządy organizujące transport gołębi środkami własnymi winne :
a. na bieżąco utrzymywać środek transportowy w stanie umożliwiającym jego bezpieczne poruszanie się po drogach publicznych,
b. ubezpieczyć środek lokomocji, ładunek i kierowcę,
c. zapewnić regularny i punktualny transport gołębi.

11. Zarządy organizujące transport gołębi zobowiązuje się do każdorazowego ubezpieczania konwojentów oraz ewentualnych osób delegowanych przez organizatora lotu.

12. Zarządy Oddziałów posiadające kabiny nakładane winny :
a. dokonywać na bieżąco kontroli urządzeń do podnoszenia kabin, tj. dźwigów, lin do podnoszenia kabin, uchwytów kabin i utrzymywać je w stanie gwarantującym bezpieczne podnoszenie i załadunek kabin,
b. dokonywanie zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami odbioru urządzeń dźwigowych przez Urzędy Dozoru Technicznego, które wydają atesty na te urządzenia.

13. Do obowiązków konwojenta należy :
a. karmienie i pojenie gołębi w kabinach zgodnie z wytycznymi Zarządu organizującego lot,
b. wypuszczenie gołębi w miejscu wskazanym przez organizatora lotu względnie w miejscu umożliwiającym prawidłowy odlot gołębi, tj. o odpowiedniej odległości od zabudowań, drzew, przewodów elektrycznych i telefonicznych, rowów z wodą, anten telewizyjnych
i radiowych,
c. stosować się do wytycznych otrzymanych od Zarządów organizujących lot,
d. w przypadku lotu rejonowego, okręgowego lub ogólnopolskiego współdziałanie
z delegatem tej jednostki i podporządkowanie się jego decyzjom,
e. oczyszczenie i doprowadzenie do pierwotnego stanu miejsca, z którego wypuszczono gołębie,
f. uzyskanie potwierdzenia odlotu gołębi.
14. Zarządy organizujące poszczególne loty mają obowiązek uzgodnić miejsce i termin wypuszczenie gołębi oraz koszty z tym związane z miejscowymi strukturami PZHGP.
Zarządy Oddziałów lub Okręgów PZHGP, z terenu których odbywają się odlot gołębi zobowiązane są do delegowania swojego przedstawiciela w celu potwierdzenia tego faktu. Koszty dojazdu przedstawiciela na miejsce wypuszczenia pokrywa jednostka organizująca dany lot.

15. Druki potwierdzenia odlotu gołębi (wg wzoru wydanego przez Zarząd Główny PZHGP) muszą być podpisane i opieczętowane (nie kserowane podpisy i pieczątki) przez Zarząd Okręgu. W przypadku braku oryginalnych podpisów i pieczątek oraz pieczątki organizatora lotu delegat jest zobowiązany odmówić potwierdzenia odlotu i o zaistniałym fakcie poinformować jednostkę nadrzędną.

16. Delegat potwierdzający odlot gołębi obowiązkowo wpisuje nazwę miejscowości i godzinę wypuszczenia , datę , swój nr telefonu kontaktowego, składa czytelny podpis i potwierdza to pieczątką delegującej go jednostki. Jednostka organizacyjna z terenu której odbywają się w tym samym dniu loty z różnych miejscowości może wystawić imienne upoważnienie do potwierdzenia odlotu ( z pieczątką okrągłą Oddziału), które jako załącznik do potwierdzenia będzie tożsame z pieczątką Oddziału na arkuszu. Przy locie okręgowym delegowany przedstawiciel okręgu posiadający odpowiednią pieczątkę jest uprawniony do potwierdzenia odlotu wszystkim oddziałom lub rejonom startującym z jednej miejscowości.

17. Potwierdzenie odlotu gołębi z lotów zagranicznych musi być podpisane przez osoby upoważnione przez organizacje hodowców gołębi pocztowych zrzeszoną w FCI. Wymagane jest podanie czytelnego nazwiska, imienia i telefonu osoby potwierdzającej oraz pieczątki związkowej.

18. W przypadku losowym potwierdzenia dokonać może inna instytucja (policja, poczta, PKP, PKS, Urząd Państwowy, itp.), jednakże na tą okoliczność musi być sporządzony protokół.

19. Potwierdzenie odlotu gołębi jest dokumentem, który decyduje o tym, czy lot wynikający ze zgłoszonego przed sezonem planu lotów może być zaliczony do współzawodnictwa. Podstawą ważności potwierdzenia jest prawidłowe wypełnienie obydwu stron druku. Kserokopie potwierdzenia lotu należy przed następnym lotem dostarczyć do Okręgu.


Rozdział IV – Zegary kontrolne

1. Rejestracja czasu przylotu gołębi z lotów konkursowych odbywa się przy pomocy specjalnych zegarów kontrolnych, używanych do tego celu w związkach krajowych należących do FCI.

2. Marki i typy zegarów tradycyjnych oraz urządzeń do rejestracji czasu przylotu gołębi wycofywanych w Polsce określa Zarząd Główny odrębnym komunikatem.

3. Zarządy Oddziałów dokonują corocznego przeglądu wszystkich zegarów członków swojego Oddziału pod względem ich sprawności technicznej i prawidłowego ich zabezpieczenia oraz sporządzają wykaz imienny właścicieli zegarów z podaniem marki
i numeru fabrycznego zegara. Wykaz ten należy na bieżąco uaktualniać oraz przechowywać w aktach Oddziału.

4. Do rejestracji przylotu gołębi można używać urządzeń elektronicznych dopuszczonych do stosowania przez Zarząd Główny PZHGP zwanych dalej Elektronicznymi Systemami Konstatowania w skrócie ESK

5. Marki i typy ESK do konstatowania gołębi powracających z lotów konkursowych dopuszczonych w Polsce określa Zarząd Główny odrębnym komunikatem.
Zarząd Główny Polskiego Związku Hodowców Gołębi Pocztowych dopuszcza do konstatowania gołębi pocztowych w lotach konkursowych na wszystkich szczeblach związkowych na terenie Polski następujące systemy:
 Atis – Benzing,
 TauRIS,
 TIPES,
 UNIKON,
 BRICON,
 MEGA SYSTEM,
 VIZION,
 AMC – ESK.

6. Dopuszcza się do użytkowania, elektroniczne obrączki kontrolne współpracujące
z poszczególnymi ESK.

7. Urządzenia wchodzące w skład poszczególnych ESK winny być opisane w instrukcjach obsługi systemów w języku polskim.

8. Hodowca nabywający system elektroniczny ESK nie stosowany dotychczas w oddziale zobowiązany jest do przedłożenia Komisji Zegarowej instrukcji obsługi
w języku polskim.

9. Montaż anten :
a. anteny rejestrujące przylot gołębi mogą być montowane we wnętrzu gołębnika lub na wlocie gołębnika w każdym dowolnym miejscu.
b. dopuszcza się montaż dowolnej ilości anten wlotowych.

10. Spisy gołębi, przyporządkowanie obrączek elektronicznych gołębiom – wykonuje się zgodnie z instrukcjami obsługi danego systemu ESK;
a. wydruk protokołu przyporządkowania obrączek elektronicznych gołębiom ze spisu przedlotowego, opieczętowany i podpisany przez Komisję Lotową zabezpiecza się w Oddziale,
c. w „Protokole przyporządkowania” hodowca nie może samowolnie dokonywać żadnych poprawek lub uzupełnień,
d. elektroniczne obrączki kontrolne po zakończonym sezonie lotowym mogą być przyporządkowane innym gołębiom zgodnie z instrukcjami obsługi danego systemu ESK,
e. Systemy wkładaniowe – anteny matki, klucz kodowy przynależne do poszczególnych ESK przez cały sezon lotowy muszą być zabezpieczone przez Komisje Zegarowe.

11. Dopuszcza się używanie przez hodowcę systemu elektronicznego i zegara tradycyjnego
w jednym locie, a tym samym obrączkowanie gołębi częściowo kontrolkami gumowymi
a częściowo elektronicznymi.
12. Dopuszcza się w trakcie sezonu zamianę systemu ESK jak również przejście z zegara tradycyjnego na ESK i odwrotnie.

13. W przypadku wymiany urządzenia konstatującego ( zegara tradycyjnego lub ESK) Komisja Zegarowa musi:
- dokonać komisyjnego przeglądu zegara,
- w przypadku ESK sprawdzić poprawność wprowadzenia spisu i wykonać wydruk przyporządkowania obrączek elektronicznych. Kolejność spisu gołębi musi być taka sama jak oddana do rachmistrza.

14. Wszystkie ESK dopuszczone przez Zarząd Główny PZHGP muszą posiadać oryginalne plomby producenta danego systemu, bądź uprawnionego przedstawiciela Zarządu Okręgu. Systemy nie posiadające takiego oplombowania nie mogą być dopuszczone do konstatowania przylotu gołębi.


Rozdział V – Komisje Lotowe

1. Zadaniem Komisji Lotowej jest :
a. przyjmowanie list startowo – zegarowych od hodowców i opieczętowanie listy,
b. odbiór obrączek kontrolnych od hodowców,
c. powoływanie zespołów wkładaniowych,
d. wydawanie zespołom wkładaniowym list startowo – zegarowych wraz z potrzebną ilością obrączek gumowych obowiązkowo wymieszanych,
e. wyrywkowa kontrola zespołów wkładaniowych,
f. wskazanie klatek, do których mają być włożone gołębie,
g. oznakowanie klatek dla wkładania samczyków i samiczek,
h. odbieranie od zespołów wkładaniowych wypełnionych list startowo – zegarowych, wydruków z ESK oraz ich sprawdzenie pod kątem poprawności w szczególności zapisu obrączek gumowych oraz podpisów zespołu wkładaniowego,
i. złożenie podpisu (na każdej kartce dowolnego formatu) na listach oddanych przez zespoły wkładaniowe,
j. segregacje, podliczanie list startowo – zegarowych i wydruków z ESK oraz sporządzanie protokołu zbiorczego,
k. zaplombowanie wydruków z ESK i list startowo – zegarowych w skrzynce,
l. kontrola załadunku klatek, zamknięcia względnie zaplombowania klatek i mechanizmu otwierania kabiny, kontrola wyposażenia kabiny w pojniki na wodę i karmniki oraz zestawu transportowego w niezbędne akcesoria,

2. Na każdym punkcie wkładań gołębi należy wypełnić na bieżąco stosowne rubryki na dokumencie „Potwierdzenie odlotu gołębi” dotyczące: nazwy oddziału/sekcje, liczby hodowców, liczby gołębi, pieczątka Komisji Lotowej i czytelny podpis przewodniczącego Punktu wkładania. Za powyższe odpowiedzialny jest przewodniczący Oddziałowej komisji Lotowej lub wyznaczony przez prezesa zastępca.


Rozdział VI – Wkładanie gołębi

1. Hodowca zobowiązany jest w określonym przez Przewodniczącego Komisji Lotowej czasie dostarczyć swoje gołębie na punkt wkładania gołębi.
2. Hodowca ma obowiązek wysyłać na loty jedynie gołębie zdrowe, bez pasożytów i nie zabrudzone, a Komisja Lotowa ma prawo na podstawie oględzin gołębia i stwierdzenia choroby, względnie potencjalnej niezdolności do lotu, nie dopuścić do wysłania go na lot. Ewentualne spory rozstrzyga Przewodniczący Komisji Lotowej po uwzględnieniu opinii Zespołu Wkładaniowego

3. Komisja Lotowa może odmówić przyjęcia gołębi w przypadku, gdy hodowca nie posiada listy startowo zegarowej lub urządzenia ESK wraz z akcesoriami ( drukarka, zegar sterowany falami radiowymi dla danego ESK).

4. W żadnym przypadku nie można przyjąć gołębi na lot po zakończeniu pracy Komisji Lotowej.

5. Instrukcja wkładania gołębi na lot stanowi załącznik nr 1 do niniejszego regulaminu

Rozdział VII – Komisje Zegarowe

1. Zadaniem Komisji Zegarowej przy nastawianiu zegarów jest :
a. przegląd zegarów przez ich zamknięciem,
b. podpisanie czytelnie i opieczętowanie taśmy zegarowej,
c. zawieszenie plomby na zegarze,
d. danie sygnału do odbicia zegarów (rozruch zegarów),
e. dokonywanie wtórnego odbicia zegara, nie dotyczy to zegarów elektronicznych
z drukarkami,
f. przy zegarach Benzing CC zapisać w protokole numer kodu,
g. zaplombowanie zegara,
h. sporządzenie protokołu nastawionych zegarów
i. kontrola poprawności podłączenia ESK i przekazania czasu z zegara sterowanego falami radiowymi.

2. Zadaniem Komisji Zegarowej przy odbiorze zegarów jest :
a. wpisanie do protokołu numeru ostatniego otworu konstatowanego gołębia w zegarze,
b. danie sygnału do końcowego odbicia zegarów,
c. kontrola plomb zegarów, szkieł i zamknięć zegarów,
d. dodatkowe odbicie zegarów kontrolnych w razie potrzeby,
e. kontrola poprawności i czytelności wypisania list startowo – zegarowych, ich podpisanie
i stemplowanie na każdej kartce dowolnego formatu,
f. powołanie Zespołów Odbierających zegary,
g. rozdawanie zegarów Zespołom Odbierającym,
h. kontrola taśm zegarowych i czasów przylotu gołębi na listach startowo – zegarowych po zespołach odbierających.
i. kontrola poprawności podłączenia ESK i przekazania czasu z zegara sterowanego falami radiowymi (satelitarnym).


Rozdział VIII – Nastawianie zegarów

1. Czas oraz miejsca nastawienia zegarów wyznacza Komisja Zegarowa powiadamiając Oddziałową Komisją Zegarową lub Zarząd Oddziału.

2. Nastawienie ESK następuje zgodnie z instrukcją danego typu urządzenia i jest nadzorowane przez Komisje Zegarową.
3. Wszystkie zegary kontrolne muszą być dostarczone Komisji Zegarowej gotowe do zamknięcia z nastawionym czasem wyznaczonym do pierwszego odbicia (rozruchu zegarów). Na taśmie zegarowej hodowca ma obowiązek wpisać swoje imię i nazwisko, datę, miejscowość lotu. Nie dotyczy to posiadaczy zegarów elektronicznych z drukarkami.

4. Komisja Zegarowa może wyznaczyć więcej niż jeden czas pierwszego odbicia zegarów (rozruchu) wg czasu rzeczywistego podanego przez zegar sterowany falami radiowymi.

5. Instrukcja postępowania przy nastawianiu zegarów stanowi załącznik nr 2 do niniejszego Regulaminu



Rozdział IX – Konstatowanie przylotu gołębi

1. Konstatowanie czasu przylotów gołębi z lotów odbywa się w zegarach i urządzeniach opisanych w Rozdziale IV niniejszego regulaminu.

2. Do zegarów, których konstrukcja nie przewiduje używania tulejek do jednego otworu można wkładać tylko jedną obrączkę kontrolną. W przypadku większej ilości obrączek kontrolnych odbicie to należy unieważnić.

3. Do zegarów, w których należy używać tulejki, do jednej tulejki można wkładać tylko jedną obrączkę kontrolną. Tulejkę należy wrzucić do zegara otworem w dół. W przypadku gdyby do zegara wrzucono tulejkę otworem do góry, albo też wrzucono do zegara obrączkę kontrolną bez tulejki odbicie zalicza się z czasem konstatowania następnego ważnego odbicia, a w razie braku takiego, unieważnia się.

4. Każdy zegar po konstatowaniu musi posiadać możliwość dokonania dwóch końcowych kontrolnych odbić.

5. Odbicia na taśmie muszą być czytelne, gdyż w przeciwnym razie ulegają unieważnieniu.

6. W przypadku, gdy w czasie konstatowania gołębi zegar ulegnie awarii, tj.
a. - przestanie chodzić,
b. - zerwie się taśma zegarowa,
c. - zostanie podniesiony bęben zegara lub pokrywa bębna zegara,
d. - zegar nadmiernie się spóźnia lub śpieszy,
zegar może być przez właściciela otwarty, a znajdujące się w nim obrączki kontrolne mogą być konstatowane do innego zegara nastawionego na ten sam lot.

7. Właściciel otwartego w ww. sposób zegara zobowiązany jest dostarczyć zegar do komisji w czasie otwierania zegarów z założoną przy nastawieniu zegara taśmą. W przypadku niedostarczenia zegara uzyskane wyniki z sąsiedniego zegara nie mogą być uznane.

8. Konkurs można uzyskać tylko gołębiem, który powrócił do tego gołębnika, z którego został wysłany na lot i jego przybycie jest odpowiednio udokumentowane (czas przybycia na ważnej taśmie zegarowej lub ważnym wydruku).

9. W przypadku, gdy hodowca lotuje z dwóch gołębników położonych na jednej posesji dopuszcza się konstatowanie gołębi do dwóch zegarów równolegle, z tym, że przy wyliczaniu listy konkursowej systemem komputerowym dyferencję zegarową oblicza się z jednego zegara, tj. tego, który więcej się spóźnia. W przypadku przekroczenia dopuszczalnej dyferencji przez jeden zegar, unieważnia się go, a odbite czasy gołębi
w drugim zegarze są ważne z jego dyferencją.

10. W przypadku, gdy konkurs nie zostanie wyczerpany do czasu wyznaczonego na otwarcie zegarów i przechodzi na następną dobę, pozwala się na dalsze konstatowanie obrączek bez otwierania zegarów. W celu zapobieżenia ewentualnym późniejszym przypadkom mogącym spowodować unieważnienie zegara, we wszystkich zegarach, dokonuje się zbiorowego kontrolnego odbicia, które zamyka jeden i otwiera drugi okres konstatowania. Zegary, w których dokonano kontrolnego odbicia należy ująć protokolarnie określając ilość konstatowań do chwili odbicia kontrolnego. Obowiązek stawienia się z zegarami mają posiadacze ESK. Zegary, których nie dostarczono na kontrolne odbicie unieważnia się.

11. Czas zakończenia lotu ustala Komisja Zegarowa biorąc pod uwagę współzawodnictwa do jakich lot jest zaliczany. Czas trwania konkursu liczy się od przylotu pierwszego gołębia. Konkurs ten nie może trwać dłużej niż jedną dobę na każde rozpoczęte 100 km do odległości 1000 km, a przy odległości powyżej 1000 km najwyżej 14 dni.

12. Dyferencja zegarowa może wynosić najwyżej do ± 5 minut na dobę, tj. 12,5 sekundy na godzinę. Dyferencja jest to różnica wyrażona w sekundach pomiędzy pierwszym odbiciem zegara przy rozruchu, a pierwszym odbiciem dokonanym przy otwarciu zegara. Zegary wykazujące dyferencję przekraczającą 5 minut na dobę należy unieważnić. Dyferencję dodatnią, czyli przyśpieszenie nie odejmuje się, natomiast dyferencję ujemną, czyli opóźnienie dodaje się w całości do wszystkich czasów konstatowania obrączek kontrolnych odbitych na taśmie. Dotyczy to również ESK

Rozdział X – Otwieranie zegarów

1. Otwieranie zegarów oraz sporządzanie wydruku przylotu z ESK odbywa się w terminie wyznaczonym przez Komisję Zegarową. Do otwierania należy dostarczyć wszystkie nastawione i uruchomione zaplombowane zegary. Zegary dostarcza się i otwiera na wyznaczonych punktach, a jedynie w przypadkach losowych można otwierać zegary w innych punktach tego oddziału.

2. Instrukcja postępowania przy odbiorze zegarów stanowi załącznik nr 3 do niniejszego Regulaminu

Rozdział XI – Pomiary odległości

1. Pomiary współrzędnych geograficznych gołębników wykonują osoby upoważnione przez Zarządy Okręgów na zlecenie Zarządów Oddziałów.

Rozdział XII – Sporządzanie list konkursowych

1. Listy konkursowe sporządza się z lotów od 100 km wzwyż na podstawie materiałów źródłowych, którymi są :
a. lista startowo – zegarowa i wydruki z ESK,
b. poświadczenie odlotu gołębi,
c. urzędowe pomiary odległości gołębników hodowców (współrzędne geograficzne).



2. Rachmistrzowie.
a. listy konkursowe sporządza rachmistrz wybrany przez Zarząd jednostki sporządzającej listy konkursowe,
b. Zarządy Oddziałów zobowiązane są do zgłoszenia swoich rachmistrzów w Zarządzie Okręgu, który prowadzi rejestr rachmistrzów,
c. w przypadku stwierdzenia, że rachmistrz sfałszował wyniki lotu lub współzawodnictwa na jakimkolwiek szczeblu bądź dostarczył do wyliczenia mistrzostw materiały niezgodne ze stanem faktycznym zostaje skreślony z listy rachmistrzów przez Zarząd Okręgu, a obliczenia i listy przez niego wykonane unieważnić. Wykonanie obliczeń zlecić innemu rachmistrzowi.

3. Listy konkursowe sporządzane są:
a) w lotach do 400 km przez Sekcje i Oddziały,
b) w lotach od 400 km do 700 km przez Oddziały lub Rejony Lotowe,
c) w lotach powyżej 700 km przez Oddziały i Rejony Lotowe lub Okręgi.

4. Listę Konkursową układa się na podstawie wyliczonej szybkości gołębia przy
uwzględnieniu dopuszczalnej dyferencji, a w przypadkach, gdy szybkość lotu spada poniżej 750 m/min układanie listy konkursowej następuje na podstawie faktycznego czasu przylotu z uwzględnieniem różnic odległościowych w stosunku do średniej odległości lotu. W takim przypadku do czasu ustalonego na podstawie danych zarejestrowanych dodaje się lub odejmuje czas na pokonanie różnicy odległości pomiędzy punktem średnim oddziału, a pomiarem danego hodowcy tj. dla dalszych pomiarów niż średni odejmuje się czas wyliczony na pokonanie tego dystansu przy prędkości 750 m/min a przy mniejszych dodaje. Na każde 1000m przypada 80 sekund.

5. Szybkość lotu gołębia wylicza się w m/min do dwóch miejsc po przecinku.

6. O ile konkurs trwa dłużej niż 1 dobę z „czasu” lotu gołębia odlicza się pory nocne,
które przyjmuje się :
a. przy lotach gołębi dorosłych od godz. 22°° - 4°°,
b. przy lotach gołębi młodych od godz. 21°° - 5°°,
przy stosowaniu w kraju czasu letniego

7. Konstatowane z jakichkolwiek przyczyn gołębie w czasie pory nocnej, jak w pkt 6, zalicza się z czasem przylotu – 4:00:00, a w lotach gołębi młodych z czasem przylotu 5:00:00.

8. Oddziały mogą sporządzić listy konkursowe na bazie :
a. 1 : 5 tj. 20 % z wkładanych gołębi,
b. 1 : 4 tj. 25 % z wkładanych gołębi,
c. 1 : 3 tj. 33 % z wkładanych gołębi.

9. Ustalając ilość konkursów, końcówkę po przecinku zaokrągla się do pełnego konkursu.

10. Przy lotach katastroficznych listę konkursową zamyka się zgodnie z Rozdz. IX pkt. 11 niniejszego „Regulaminu”.

11. W przypadku, gdy lista konkursowa sporządzona jest na bazie 1:4 lub 1:3 obowiązkowo po konkursie kończącym bazę 1:5 musi być podkreślenie z napisem : „Koniec konkursu – baza 1 : 5”.

12. Hodowcy mają prawo do reklamacji błędnych wyników w terminie do 7 dni od dnia wydania listy konkursowej.

13. Zarządy Oddziałów są zobowiązane w ciągu 14 dni po odbytym locie przesłać sporządzoną i zweryfikowaną listę konkursową do Okręgu, podpisaną przez dwóch członków Zarządu. Każda kartka dowolnego formatu listy musi być opieczętowana pieczęcią okrągłą Oddziału.

14. Zarządy Okręgów prowadzą rejestr list oddziałowych i przechowują je przez okres minimum 2 lat (dwa sezony lotowe). Listy te stanowią podstawowy dokument świadczący o zdobyciu konkursu dla organizowanych przez Okręgi i Zarząd Główny PZHGP wystaw oraz mistrzostw Okręgu i Mistrzostw Polski i Konkursu Redakcji HGP.

Rozdział XIII – Wyliczanie mistrzostwa, serii i najlepszych lotników

1. Podstawą do zgłaszania wyników do współzawodnictwa są listy konkursowe opracowane na podstawie niniejszego regulaminu.

2. Przed zgłoszeniem wyników Zarząd Oddziału ma obowiązek zweryfikowania list konkursowych pod względem zgodności z niniejszym regulaminem.

3. Zasady wyliczania mistrzostwa Oddziału, Rejonu Lotowego, Okręgu i MP oraz serii z poszczególnych lotów określają Uchwały bądź regulaminy współzawodnictwa poszczególnych jednostek organizujących te współzawodnictwa.

4. Terminy weryfikacji wyników przez poszczególne jednostki organizacyjne oraz miejsce ich ogłoszenia muszą być dokładnie wyznaczone i podane w Regulaminie danego współzawodnictwa i uwzględniać terminy weryfikacji jednostek nadrzędnych i czas potrzebny na odwołania.
Przekroczenie terminu skutkuje nie uwzględnieniem wyników na szczeblu wyższym.

5. Poszczególne Zarządy są odpowiedzialne za dotrzymanie terminów.

6. Skład komisji weryfikacyjnej w jednostkach terenowych ustala Zarząd danej jednostki i jednocześnie ją zwołuje. Komisji weryfikacyjnej przewodniczy Prezes Zarządu danej jednostki.

7. Składy Komisji weryfikacyjnej jednostek wyższego rzędu ogłaszają pisemnie poszczególne Zarządy przed rozpoczęciem weryfikacji.

8. Z przeprowadzonej weryfikacji Komisja weryfikacyjna sporządza protokół na którym się podpisuje. Wyniki odrzucone winny posiadać uzasadnienie którego punktu Regulaminu Lotowo – Zegarowego dokumentacja lotowa nie spełnia.

9. Pisemny wynik weryfikacji musi być podany do wiadomości najpóźniej następnego dnia po zakończeniu weryfikacji w miejscu określonym w Regulaminie współzawodnictwa lotowego danej jednostki.

10. Przyjmowanie gołębi na wystawy wszystkich szczebli odbywa się na podstawie list sekcyjnych, oddziałowych, rejonowych i okręgowych, sporządzonych zgodnie z Rozdz. XII pkt.3 niniejszego regulaminu.

11. Przy wyliczaniu mistrzostwa, serii i najlepszych gołębi metodami, gdzie zlicza się punkty stałe za odległość – punkty stałe ustala organizator lotu, przez podanie w planie lotów.

12. Organizator lotów zobowiązany jest do opracowania takiego planu lotów i takich rozwiązań organizacyjnych które zapewnią wszystkim członkom udział w wystawach i mistrzostwach jednostek wyższego szczebla..




Rozdział XIV – Uprawnienie w zakresie kontroli.

1. Zarządy jednostek organizacyjnych na podstawie podjętych uchwał mają prawo wydawania pisemnych upoważnień powołanym przedstawicielom do kontrolowania gołębi, wkładania gołębi, ich przylotu i konstatowania, odbioru zegarów oraz obecności gołębi konstatowanych w gołębniku hodowcy. Kontrola dotyczy gołębi a nie gołębnika.

2. Kontrolowany hodowca ma obowiązek:
- wskazania miejsca z którego upoważnione osoby będą mogły obserwować przylot,
- okazania zegara lub ESK
- okazania gołębi, które wróciły z lotu i zostały skonstatowane, umożliwienie kontroli innych czynności zleconych przez zarząd danej jednostki terenowej.

3. W przypadku braku w gołębniku hodowcy gołębi skonstatowanych unieważnia się wyniki danego lotu, a protokół z kontroli stanowi podstawę do skierowania przez Zarząd Oddziału sprawy do Komisji Dyscyplinarnej jak również zawieszenie w lotowaniu.

4. Hodowca ma obowiązek okazania konstatowanych gołębi na wezwanie kontrolujących niezwłocznie. Kontrola obecności gołębi w gołębniku nie może powodować zakłóceń
w konstatowaniu przez hodowcę gołębi.

5. Na hodowcę, którego działalność jest sprzeczna z obowiązującym Regulaminem Lotowo-Zegarowym Zarząd Oddziału zgodnie z Statutem PZHGP kieruje pozew (oskarżenie) do właściwej instancji Komisji Dyscyplinarnej w terminie 7 dni od daty powzięcia informacji o naruszeniu przepisów.


Rozdział XV – Przepisy końcowe

1. Postanowienia niniejszego Regulaminu Lotowo – Zegarowego są do bezwzględnego stosowania przez wszystkie jednostki organizacyjne PZHGP.

2. Dokumenty źródłowe dotyczące działalności lotowej, takie jak: spisy gołębi, listy startowo – zegarowe, taśmy zegarowe, wydruki z ESK, protokoły nastawienia i otwierania zegarów, listy konkursowe, potwierdzenie odlotów itp. należy przechowywać
w jednostkach organizujących loty przez okres 2-ch lat.

3. Uchwały Zarządów jednostek organizacyjnych dotyczące spraw lotowych zapadają zwykłą większością głosów, przy obecności, co najmniej połowy członków Zarządu , uprawnionych do głosowania.

4. Główna Komisja Lotowa przedstawia wzory poprawnego zapisu obrączki rodowej. I tak przy zachowaniu maksimum 15-to znakowego zapisu obrączki:
a) Obrączki rodowe z oznaczeniem numeru identyfikacyjnego powinny być zapisane w kolejności:
 Oznaczenie państwa (PL, DV, CZ…..)
 Numer oddziału (z poprzedzającym zerem jako wyróżnikiem numeracji)
 Rocznik zawsze dwie cyfry
 Numer kolejny gołębia

Np. PL-0123-01-1234
b) Jeżeli ze względu na numer kolejny gołębia zapis nie mieści się w 15-tu znakach, wtedy pominąć należy kreskę pomiędzy oznaczeniem państwa (PL, DV…_ i numerem Oddziału (zachowując poprzedzające numer Oddziału zero).
Np. PL0123-01-12345

c) Stare obrączki rodowe z numerem Okręgów powinny być zapisywane w kolejności:
 Oznaczenie państwa (RP, PL…)
 Numer Okręgu (zawsze dwie cyfry)
 Rocznik (zawsze dwie cyfry)
 Numer kolejny gołębia
Np. PL-01-96-123456

d) W przypadku obrączek rodowych specjalnych (np. DERBY) po oznaczeniu państwa zapisać ustalony symbol obrączki specjalnej.
Np. PL-DE-00-123456

e) Obrączki nie zawierające numeru Oddziału czy Okręgu powinny być zapisywane w kolejności:
 Oznaczenie państwa
 Rocznik (zawsze dwie cyfry)
 Numer kolejny gołebia
Np. BELG-01-1234567

5. Szczegółowa interpretacja niniejszego regulaminu leży w gestii Zarządu Głównego PZHGP.

6. Niniejszy Regulamin Lotowo – Zegarowy wchodzi w życie z dniem uchwalenia



Chorzów, dnia 29.11.2008 rok